Stabilność gospodarki w monetarnym modelu wzrostu typu Keynesa – Metzlera – Goodwina

Monografia stanowi oryginalny wkład w badania nad modelami wzrostu gospodarczego. Przedstawiono dwie autorskie wersje modelu typu Keynesa–Metzlera–Goodwina różniące się ujęciem rynku pieniężnego. W pierwszym modelu zakłada się wykładniczy wzrost podaży pieniądza. Równocześnie popyt na pieniądz jest rosnącą funkcją oczekiwanego popytu finalnego na rynku produktu i malejącą funkcją stopy procentowej. W konsekwencji, przy założeniu równowagi rynku pieniężnego, stopa procentowa musi się dostosowywać do zmian oczekiwanego popytu w taki sposób, aby popyt na pieniądz (równy podaży pieniądza) również rósł wykładniczo. W drugim modelu funkcja popytu na pieniądz nie występuje, a dynamika stopy procentowej jest opisana równaniem Taylora. W tym modelu zmiany podaży pieniądza są wielkością rezydualną zależną głównie od popytu przedsiębiorstw na kredyty inwestycyjne oraz od potrzeb pożyczkowych sektora publicznego (emisji obligacji). Obydwa modele zostały przekształcone do postaci intensywnej, co umożliwiło analizę ich stanów stacjonarnych oraz wykazanie lokalnej asymptotycznej stabilności tych stanów. 

Celem monografii było również empiryczne zastosowanie modeli. Autor przeprowadził symulacje komputerowe oparte na danych z polskiej gospodarki ukazujące tempo i warunki dążenia gospodarki do stanu równowagi oraz wpływ polityki pieniężnej i fiskalnej na tę dynamikę. Szczególne miejsce poświęcono analizie skutków pandemii COVID-19 i ocenie roli ekspansywnej polityki pieniężnej w stabilizacji gospodarki. 

Monografia jest skierowana do przedstawicieli nauki oraz studentów i doktorantów. Może być inspiracją do rozwijania prezentowanych modeli. Dodatkowo wnioski sformułowane w części empirycznej mogą dostarczyć narzędzi do analizy polityki fiskalnej i monetarnej dla decydentów politycznych, pomagając w formułowaniu długookresowych strategii politycznych.

Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu „Doskonała nauka II”.

Wstęp
Rozdział 1. Model Keynesa–Metzlera–Goodwina z egzogeniczną podażą pieniądza
1. Wyjściowa postać modelu
1.1.1. Popyt konsumpcyjny, płace i ceny
1.1.2. Popyt inwestycyjny i dynamika majątku trwałego
1.1.3. Deficyt budżetowy i dynamika długu publicznego
1.1.4. Rynek pieniądza
1.1.5. Determinanty produkcji i dynamika zapasów
1.1.6. Ograniczenia produkcji przez zasoby pracy i majątku trwałego
1.1.7. Równość inwestycji i oszczędności
1.1.8. Kompletny układ równań modelu
1.1.9. Sprzężenia zwrotne
1.2. Postać intensywna modelu KMG z egzogeniczną podażą pieniądza
1.2.1. Sprowadzenie modelu do postaci intensywnej
1.2.2. Stan stacjonarny modelu w postaci intensywnej
1.2.3. Równania opisujące wartości zmiennych modelu intensywnego w stanie stacjonarnym
1.2.4.    Analiza wrażliwości stanu stacjonarnego na zmiany parametrów ­modelu
Podsumowanie
Rozdział 2. Model typu Keynesa–Metzlera–Goodwina z regułą Taylora i kredytem inwestycyjnym
2.1. Reguła Taylora, kredyt inwestycyjny i emisja obligacji
2.1.1. Reguła Taylora kształtowania stopy procentowej
2.1.2. Zadłużenie sektora prywatnego i publicznego
2.2. Model KMGT i jego stan stacjonarny
2.2.1. Kompletny układ równań modelu KMGT z kredytem inwestycyjnym
2.2.2. Równość inwestycji i oszczędności
2.2.3. Model KMGT w postaci intensywnej
2.2.4. Stan stacjonarny modelu KMGT
2.2.5. Analiza wrażliwości stanu stacjonarnego
Podsumowanie
Rozdział 3. Stabilność stanów stacjonarnych modeli KMG i KMGT
3.1. Twierdzenie o stabilności równowagi w modelu KMG z egzogeniczną podażą pieniądza
3.2. Dowód twierdzenia o stabilności modelu KMG z egzogeniczną podażą ­pieniądza
3.2.1. Ogólna charakterystyka dowodu
3.2.2. Macierz Jacobiego modelu
3.2.3. Redukcja stopni wielomianów
3.2.4. Przywracanie dodatnich wartości parametrów reakcji
3.3. Twierdzenie o stabilności modelu KMG z regułą Taylora i kredytem inwestycyjnym
3.4. Dowód twierdzenia o stabilności modelu KMG z regułą Taylora i kredytem inwestycyjnym
3.4.1. Ogólna charakterystyka dowodu.
3.4.2. Macierz Jacobiego modelu
3.4.3. Redukcja stopni wielomianów
3.4.4. Przywracanie dodatnich wartości parametrów reakcji
Podsumowanie
Rozdział 4. Eksperymenty symulacyjne
4.1. Kalibracja modelu na podstawie danych o polskiej gospodarce
4.1.1. Modyfikacja modelu KMG na potrzeby eksperymentów ­symulacyjnych
4.1.2. Zmodyfikowany model KMG w postaci intensywnej
4.1.3. Adaptacja podstawowych równań zmodyfikowanego modelu
4.1.4. Kalibracja parametrów reakcji za pomocą programu Solver
4.1.5. Podsumowanie
4.2. Eksperymenty symulacyjne modelu KMG z egzogeniczną podażą pieniądza
4.2.1. Procedury obliczeniowe
4.2.2. Stany stacjonarne polskiej gospodarki przy różnych zestawach wartości parametrów reakcji
4.2.3. Scenariusze wzrostu polskiej gospodarki przy różnych zestawach warto­ści parametrów reakcji
4.2.4. Analiza wpływu polityki fiskalnej i pieniężnej na gospodarkę
4.2.5. Podsumowanie
4.3. Eksperymenty symulacyjne modelu KMG z regułą Taylora
4.3.1. Uwagi ogólne
4.3.2. Porównanie modeli KMG i KMGT na podstawie symulacji komputerowych
4.3.3.    Analiza wpływu polityki fiskalnej i pieniężnej na gospodarkę opisaną równaniami modelu KMGT
4.3.4. Podsumowanie
4.4. Symulacje wpływu szoków zewnętrznych na polską gospodarkę w świetle mo­delu KMGT22
4.4.1. Charakterystyka szoków zewnętrznych
4.4.2. Procedury obliczeniowe
4.4.3. Analiza wpływu szoków zewnętrznych
4.4.4. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków
The stability of the Keynes–Metzler–Goodwin monetary growth model (Summary)