Samorząd terytorialny

Skrypt przynosi przede wszystkim informacje dotyczące: pojęcia i istoty samorządu, struktury samorządu terytorialnego, zadań jednostek samorządu terytorialnego, organów gminy, organów powiatu, organów województwa, wyborów do organów i wygaśnięcia mandatu, referendum lokalnego, gospodarki i mienia jednostek samorządu lokalnego, partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym, a także nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego. Podział skryptu odpowiada zagadnieniom z zakresu materiału, który zostały włączony w plan studiów na kierunku prawno-ekonomicznym realizowanym we współpracy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Wzbogacono go o omówienie podstawowych kwestii dotyczących współdziałania jednostek samorządu terytorialnego, ich gospodarki oraz związanych z referendum lokalnym. Skrypt, co oczywiste, nie stanowi wyczerpującego omówienia poruszonych tematów, lecz ma być przede wszystkim użyteczny dla studentów wymienionego kierunku. Może ponadto stanowić pomoc dla innych osób zainteresowanych tytułową tematyką w podstawowym zakresie. Część druga publikacji zawiera materiały pomocnicze przydatne przy pracy nad poszczególnymi zagadnieniami. Nie obejmują one tekstów ustaw, lecz wybrane akty podustawowe lub ich projekty. Część poświęcona orzecznictwu zawiera zarówno teksty wyroków sądów administracyjnych, jak i przykładowe rozstrzygnięcie nadzorcze. Ich wybór ma umożliwić studentom odniesienie wiedzy teoretycznej do efektów działania organów administracji publicznej oraz do orzecznictwa sądów administracyjnych, a dla prowadzących zajęcia z przedmiotów zbliżonych do Podstaw prawa administracyjnego może być punktem wyjścia do pracy na ćwiczeniach.

Dr Adrian Misiejko - adiunkt w Katedrze Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Część I. Materiały dydaktyczne
1. Pojęcie i istota samorządu terytorialnego  
1.1. Europejska Karta Samorządu Lokalnego
2. Struktura samorządu terytorialnego
2.1. Jednostki pomocnicze gminy  
3. Zadania jednostek samorządu terytorialnego
3.1. Formy realizacji zadań
3.2. Współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego
4. Organy gminy  
4.1. Rada gminy
4.1.1. Właściwość i organizacja rady gminy
4.1.2. Sesje rady gminy
4.1.3. Radni rady gminy
4.2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta)  
5. Organy powiatu
5.1. Rada powiatu  
5.1.1. Organizacja i właściwość rady  
5.1.2. Wybór zarządu powiatu
5.1.3. Sesje rady i głosowania  
5.1.4. Radni rady powiatu
5.2. Zarząd powiatu
5.3. Miasto na prawach powiatu
6. Organy województwa
6.1. Sejmik województwa
6.1.1. Właściwość sejmiku  
6.1.2. Wybór zarządu województwa  
6.1.3. Sesje sejmiku i głosowania
6.1.4. Radni sejmiku województwa
6.2. Zarząd województwa  
7. Wybory do organów i wygaśnięcie mandatu
7.1. Wybory do rady gminy
7.2. Wybory wójta, burmistrza i prezydenta miasta
7.3. Wybory do rady powiatu
7.4. Wybory do sejmiku województwa
7.5. Ogłoszenie wyników wyborów
7.6. Wygaśnięcie mandatu
8. Referendum lokalne
9. Gospodarka i mienie jednostek samorządu terytorialnego  
9.1. Gospodarka finansowa
9.2. Dochody jednostek samorządu terytorialnego  
9.3. Mienie jednostek samorządu terytorialnego
9.4. Gospodarka komunalna
10. Partycypacja mieszkańców w wykonywaniu zadań jednostek samorządu terytorialnego; dostęp do informacji publicznej
11. Nadzór nad działalnością samorządu terytorialnego
11.1. Wojewoda i regionalne izby obrachunkowe
11.2. Prezes Rady Ministrów
11.3. Inne organy
11.4. Skarga wskutek naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia
Część II. Materiały pomocnicze
1. Akty prawne i ich projekty
1.1. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin
1.2. Akt prawa miejscowego – forma działania samorządu terytorialnego
1.3. Uchwała niebędąca aktem prawa miejscowego
1.4. Decyzja administracyjna
1.5. Statut jednostki samorządu terytorialnego – komisje
1.6. Nadzór nad działalnością samorządu terytorialnego
2. Orzecznictwo  
2.1. Uznanie za mieszkańca gminy
2.2. Niedopuszczalność sprawowania nadzoru według kryterium celowości
2.3. Określanie przez ustawę granic treści aktów prawa miejscowego
2.4. Zakaz prowadzenia przez radnego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy
2.5. Konieczność ścisłego przestrzegania podziału kompetencji
2.6. Udzielenie lub nieudzielenie absolutorium  
2.7. Przedmiot referendum
2.8. Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody – wykazanie istotnego naruszenia prawa przez organ samorządu terytorialnego