Unikanie opodatkowania z perspektywy nadzoru korporacyjnego. Badania nad odrębnością zjawiska w firmach rodzinnych

Prowadzone w ramach rozprawy rozważania są próbą wypełnienia luki badawczej związanej z pomijaniem roli czynników o charakterze instytucjonalnym (badania nad spółkami z rynku amerykańskiego) oraz niedoceniania znaczenia formy kontroli nad przedsiębiorstwem dla zjawiska ucieczki przed podatkiem (badania prowadzone na gruncie międzynarodowym). Czy, a jeżeli tak, to jaką rolę odgrywa unikanie opodatkowania w kształtowaniu konfliktów między grupami interesu oraz w jaki sposób konflikty interesów związane z unikaniem opodatkowania wpływają na decyzje finansowe firm rodzinnych – to podstawowe pytania badawcze stawiane w rozprawie.

Monografia skupia się na analizie unikania opodatkowania w przedsiębiorstwach rodzinnych. Do przeprowadzenia badań empirycznych wykorzystano dane z ponad 10 tys. spółek z 37 państw, a także syntezę istniejących prac naukowych, jakie są dostępne w literaturze światowej. Książka ma charakter pionierski w wymiarze krajowym, wnosi także istotny wkład do światowej wiedzy finansowej.

Wstęp

1. ISTOTA, DETERMINANTY I KONSEKWENCJE UNIKANIA OPODATKOWANIA
1.1. Definicja i pomiar unikania opodatkowania
1.1.1. Pojęcie unikania opodatkowania
1.1.2. Mierniki unikania opodatkowania
1.2. Opodatkowanie z perspektywy nadzoru korporacyjnego
1.2.1. Relacja agencji jako uzupełnienie klasycznych teorii unikania opodatkowania
1.2.2. Interakcje pomiędzy nadzorem korporacyjnym a opodatkowaniem
1.2.3. Znaczenie podstawowych mechanizmów nadzoru korporacyjnego dla unikania opodatkowania
1.3. Finansowe konsekwencje unikania opodatkowania
1.3.1. Transparentność, unikanie opodatkowania i dostęp do finansowania zewnętrznego
1.3.2. Unikanie opodatkowania z perspektywy dostarczycieli kapitału
1.3.3. Efekt substytucji długu przez oszczędności podatkowe związane z unikaniem opodatkowania
1.4. Firmy rodzinne jako obiekt badań nad motywami i konsekwencjami unikania opodatkowania
1.4.1. Korzyści i koszty związane ze skoncentrowaną strukturą własności
1.4.2. Rola rodziny w akcjonariacie spółek publicznych
1.4.3. Struktura kapitału a kontrola rodziny nad spółką

2. MOTYWY I SKALA UNIKANIA OPODATKOWANIA W FIRMACH RODZINNYCH
2.1. Podstawowa charakterystyka próby badawczej
2.2. Strategia badania empirycznego
2.2.1. Pomiar natężenia zjawiska unikania opodatkowania
2.2.2. Przebieg badania ekonometrycznego
2.3. Przejawy odrębności firm rodzinnych w zakresie unikania opodatkowania
2.3.1. Zróżnicowanie skali unikania opodatkowania w firmach rodzinnych i nierodzinnych
2.3.2. Koszty ucieczki przed podatkiem w firmach rodzinnych
2.3.3. Skala i skłonność firm rodzinnych do prowadzenia operacji w rajach podatkowych
2.4. Problem selekcji próby oraz endogeniczność w analizie wpływu kontroli rodziny nad firmą na skalę ucieczki przed podatkiem
2.4.1. Samoselekcja próby
2.4.2. Błąd pomiaru zmiennych
2.4.3. Problem pominiętych zmiennych

3. KONSEKWENCJE UNIKANIA OPODATKOWANIA DLA FINANSOWANIA FIRM RODZINNYCH
3.1. Przebieg badania ekonometrycznego
3.2. Otoczenie instytucjonalne a finanse firm rodzinnych
3.2.1. Znaczenie architektury finansowej dla struktury własności i decyzji finansowych spółek
3.2.2. Decyzje finansowe firm rodzinnych na tle architektury finansowej krajów
3.3. Ucieczka przed podatkiem a wybór sposobu finansowania zewnętrznego firm rodzinnych
3.3.1. Skłonność do zaciągania długu
3.3.2. Skłonność do emisji akcji
3.3.3. Skala finansowania zewnętrznego
3.4. Wpływ unikania opodatkowania na poziom i strukturę czasową zadłużenia firm rodzinnych
3.4.1. Poziom dźwigni finansowej
3.4.2. Struktura czasowa zadłużenia
3.4.3. Termin zapadalności długu a strategia inwestycyjna
3.5. Podatkowe przyczyny awersji firm rodzinnych do emisji akcji
3.5.1. Ograniczona transparentność
3.5.2. Dyskonto z tytułu unikania opodatkowania

Zakończenie

Załącznik
Bibliografia
Spis tabel