Publiczna pomoc mieszkaniowa a demarginalizacja społeczna ludności ubogiej

Przedmiotem rozważań zawartych w książce są działania na rzecz inkluzji społecznej osób, które znajdują się w sytuacji wykluczenia społecznego z powodu niemożności zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych na poziomie minimalnych standardów kulturowych, a więc osób znajdujących się w sytuacji marginalizacji mieszkaniowej. Prace badawcze przeprowadzone w celu napisania książki, w tym rozległe badania empiryczne, zostały sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki w ramach realizacji projektu nr N N114 163940. Na treść składają się zarówno analizy teoretyczne, jak i prezentacje wyników badań empirycznych przeprowadzonych w Polsce. Autorka pierwszej, socjologicznej, części książki, Monika Oliwa-Ciesielska (w roku powstania książki adiunkt w Instytucie Socjologii Wydziału Nauk Społecznych UAM), skupiła się na zagadnieniach marginalizacji i gettoizacji w wymiarach fizycznym i mentalnym oraz na interakcjach osób współzamieszkujących przestrzeń, na której usytuowane są budynki/osiedla z mieszkaniami socjalnymi. Druga część książki, której autorem jest Andrzej Przymeński, prof. nadzw. w Katedrze Socjologii i Etyki Gospodarczej Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, merytorycznie usytuowana jest w perspektywie nauki o polityce publicznej / polityki społecznej. Zawiera ona naukową rekonstrukcję socjalnego sektora polityki mieszkaniowej państwa i wywód na temat zarządzania socjalną pomocą mieszkaniową, zwłaszcza w kontekście demarginalizacji mieszkaniowej dokonywanej w ramach socjalnych osiedli mieszkaniowych w Polsce i za granicą. Książka kończy się sformułowaniem wniosków oraz rekomendacji dla polityki mieszkaniowej w aspektach socjologicznym, polityczno-społecznym i ekonomicznym.

WSTĘP
1. MARGINALIZACJA I GETTOIZACJA W WYMIARZE FIZYCZNYM I MENTALNYM (Monika Oliwa-Ciesielska)
1.1. Gettoizacja jako element marginalizacji
1.2. Gettoizacja w świadomości społecznej
1.3. Ocena siebie i innych
1.4. Ambiwalencja wobec miejsca zamieszkania
1.5. Marginalizacja i demarginalizacja społeczna
1.6. Margines społeczny a margines socjalny
2. INTERAKCJE OSÓB WSPÓŁZAMIESZKUJĄCYCH DANĄ PRZESTRZEŃ W KONTEKŚCIE KONSTRUOWANYCH DYSTANSÓW SPOŁECZNYCH (Monika Oliwa-Ciesielska)
2.1. Relacje z innymi. Sąsiedztwo
2.2. Interakcje wśród swoich i obcych
2.3. Alienacyjny charakter życia ubogich
2.4. Naznaczanie społeczne – teoretyczne obszary wyjaśnień
2.5. Współegzystowanie w jednej przestrzeni. Wydzielanie obszarów dostęp­nych. Naznaczanie przez innych a potrzeba izolacji
2.6. Poczucie bezpieczeństwa i pomoc
2.7. Wpływ sytuacji mieszkaniowej na postrzeganie swojego miejsca w społeczeństwie
3. SOCJALNY SEKTOR POLITYKI MIESZKANIOWEJ PAŃSTWA (Andrzej Przymeński)
3.1. Polityka społeczna i polityka socjalna a polityka mieszkaniowa
3.2. Ustrojowy model polityki socjalnej w Polsce
3.3. Marginalizacja ekonomiczna a marginalizacja i demarginalizacja mieszkaniowa
3.4. Kulturowe kryteria marginalizacji-demarginalizacji mieszkaniowej
3.5. Socjalna pomoc mieszkaniowa (SPM) a pomoc mieszkaniowa państwa
3.6. Kryteria poziomu życia w procedurze ubiegania się o mieszkanie
3.7. Instrumenty socjalnej pomocy mieszkaniowej i kryteria ich stosowania w Polsce
3.7.1. Instrumenty SPM stosowane w Polsce
3.7.2. Instrumenty SPM – doświadczenia międzynarodowe
4. ZARZĄDZANIE SOCJALNĄ POMOCĄ MIESZKANIOWĄ (Andrzej Przymeński)
4.1. Ogólne cechy systemu SPM w Polsce
4.2. Warunki prawidłowego wykonywania zadań SPM
4.2.1. Określenie standardów lokali socjalnych
4.2.2. Poziom zaspokojenia potrzeb w zakresie udostępniania mieszkań i ich standardu
4.3. Ekonomika mieszkalnictwa komunalnego
4.4. Uwarunkowania społeczne
4.4.1. Beneficjenci pomocy mieszkaniowej
4.4.2. Skupiska społeczno-przestrzenne
4.4.3. Aparat represji
4.4.4. Wpływ opinii publicznej społeczności lokalnej
5. PROCESY DEMARGINALIZACJI SPOŁECZNEJ A SOCJALNA POMOC MIESZKANIOWA. WNIOSKI Z BADAŃ I REKOMENDACJE
5.1. Wnioski i rekomendacje – perspektywa socjologiczna (Monika Oliwa-Ciesielska)
5.2. Wnioski i rekomendacje – perspektywa polityki społecznej (Andrzej Przymeński)
ZAKOŃCZENIE
Bibliografia
Spis tabel