Wspólny europejski rynek pracy. Geneza - rozwój - funkcjonowanie

Głównym celem monografii jest przedstawienie i ocena genezy, przejawów i możliwości kształtowania się wspólnego europejskiego rynku pracy, który znacząco wpływa na sytuację na rynkach pracy poszczególnych krajów członkowskich UE, w tym także na płaszczyźnie występowania zjawiska wysokiego bezrobocia, zbyt niskiej aktywności zawodowej czy też niezadowalającej produktywności, nazbyt niskich wynagrodzeń, dużych zróżnicowań w dochodach itd. Praca ma charakter teoretyczno-empiryczny. Przedmiotem rozważań w części teoretycznej jest przegląd i analiza krytyczna literatury przedmiotu oraz stanu prawnego dotyczącego warunków do swobodnego przepływu zasobów pracy jako filaru wspólnego europejskiego rynku pracy. Z kolei w części empirycznej przedmiotem bliższych rozważań i ustaleń jest prezentacja, analiza i ocena sytuacji na rynku pracy w Unii Europejskiej przy wykorzystaniu rozmaitych mierników związanych z funkcjonowaniem tegoż rynku i ze szczególnym uwzględnieniem migracji zewnętrznych jako tych, które wskazują na „działanie w praktyce” swobody przepływu pracowników. Diagnoza sytuacji na rynku pracy prowadzi tu też do rozważenia tego, czy rynek pracy w Unii Europejskiej jest istotnie wspólny. Ponadto – w warstwie empirycznej – wskazano tu również na podstawowe przejawy, formy i instrumenty stosowane w ramach podejmowanej polityki gospodarczej, które miały związek ze wspólnym europejskim rynkiem pracy i wpływ na jego kształtowanie. W tym obszarze zilustrowano tu także politykę monetarną i fiskalną, migracyjną oraz politykę rynku pracy i zatrudnienia stosowaną w Polsce oraz w Unii Europejskiej. Ważnym obszarem pracy jest wskazanie propozycji konstruowania celów tejże polityki w przyszłości i to zarówno w płaszczyźnie krajowej, jak i w płaszczyźnie unijnej. Zakres czasowy prowadzonych analiz obejmuje lata 1990–2010, chociaż analizy i oceny dotyczące procesu tworzenia się stanu prawnego i przeglądu dorobku literaturowego prezentowanego w pracy często sięgają okresu znacznie wcześniejszego, to jest sytuacji po II wojnie światowej, kiedy to powstawała Europejska Wspólnota Gospodarcza. Monografię kończy próba sformułowania rekomendacji pod adresem polityki gospodarczej prowadzonej przez Unię i przez Polskę. Rekomendacje te zostały podzielone pod względem problematyki na obszary: polityki fiskalnej i monetarnej, polityki zatrudnienia i rynku pracy, jak również polityki migracyjnej.

Wstęp
ROZDZIAŁ 1
KSZTAŁTOWANIE SIĘ WSPÓLNEGO RYNKU PRACYWWARUNKACH INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
1.1. Rozwój idei integracji gospodarczej aswoboda wprzepływie pracowników
1.2. Traktatowe podstawy wspólnego rynku pracy
1.3. Etapy rozwoju wspólnego europejskiego rynku pracy
1.4. Reasumpcja
ROZDZIAŁ 2
PRZEPŁYWY PRACOWNIKÓW W WYBRANYCH TEORIACH RYNKU PRACY
2.1. Istota przepływu pracowników i migracji w teorii ekonomii
2.2. Przepływy pracowników wtradycyjnych teoriach rynku pracy
2.3. Przepływy pracowników we współczesnych teoriach rynku pracy
2.4. Przegląd wybranych teorii migracji
2.5. Reasumpcja .
ROZDZIAŁ 3
POLITYKAGOSPODARCZAWUNII EUROPEJSKIEJ ORAZ JEJ INSTRU­MENTYWOBEC PRZEPŁYWÓW NA RYNKU PRACY
3.1. Polityka gospodarcza– cele, typy irodzaje
3.2. Cele iformy polityki gospodarczej na szczeblu Unii Europejskiej
3.3. Założenia i cele europejskiej strategii zatrudnienia
3.4. Założenia icele strategii lizbońskiej
3.5. Założenia icele strategii „Europa 2020”
3.6. Polityka monetarna ifiskalna
3.7. Polityka zatrudnienia irynku pracy
3.8. Reasumpcja
ROZDZIAŁ 4
SYTUACJANARYNKU PRACYWUNII EUROPEJSKIEJ ORAZ WPOLSCE WLATACH 1990–2010
4.1. Poziom, dynamika i struktura podaży pracy
4.2. Poziom, dynamika istruktura popytu na pracę
4.3. Poziom, dynamika irelacje wynagrodzeń za pracę
4.4. Poziom, dynamika i struktura bezrobocia
4.5. Migracje zewnętrzne
4.6. Reasumpcja
ROZDZIAŁ 5
POLITYKA GOSPODARCZAPOLSKI I JEJ INSTRUMENTYW WARUN­KACH FORMOWANIA SIĘ WSPÓLNEGO EUROPEJSKIEGO RYNKU PRACY
5.1. Przesłanki i działania polskiej polityki gospodarczej
5.2. Przesłanki i działania polskiej polityki migracyjnej
5.3. Polityka monetarna i fiskalna
5.4. Polityka zatrudnienia i rynku pracy
5.5. Reasumpcja
ROZDZIAŁ 6
REKOMENDACJE DLA POLITYKI GOSPODARCZEJ UNII EUROPEJ­SKIEJ I POLSKI WOBEC ROZWOJU WSPÓLNEGO RYNKU PRACY
6.1. Kierunki prowadzenia polityki fiskalnej imonetarnej
6.2. Kierunki prowadzenia polityki zatrudnienia irynku pracy
6.3. Kierunki prowadzenia polityki migracyjnej
Zakończenie
Aneks
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków