Teorie pieniądza i ich wykorzystanie. Od pieniądza kruszcowego do fiducjarnego

Teorie pieniądza były i są podłożem systemów pieniężnych określających zasady organizacyjne oraz normy obowiązujące w dziedzinie kreacji pieniądza, regulacji obiegu pieniężnego i kredytu. Ewolucja tych teorii była ściśle związana ze zmieniającymi się warunkami gospodarczymi, a przy tym w nowych koncepcjach zawsze tkwił pierwiastek starego. Poznanie teorii pieniądza jest więc niezbędne, by zrozumieć funkcjonowanie systemów pieniężnych oraz ewolucję ich podstaw instytucjonalnych.

Monografia stanowi swoisty przewodnik po najważniejszych teoriach pieniądza, począwszy od poglądów metalistów, poprzez koncepcje ekonomistów klasycznych, J.M. Keynesa i keynesistów, monetarystów, nowej szkoły klasycznej, a skończywszy na nowej syntezie neoklasycznej. Poszczególne teorie pieniądza przedstawiono w powiązaniu z przemianami gospodarczymi zachodzącymi w poszczególnych krajach. Wskazano również, jaki wpływ ma przyjęcie danej teorii na formułowanie i realizację polityki gospodarczej.

Książka jest przeznaczona dla wykładowców i studentów wszystkich kierunków wyższych uczelni ekonomicznych. Może stanowić cenne uzupełnienie wykładów dotyczących teorii pieniądza, historii myśli ekonomicznej, polityki gospodarczej, historii gospodarczej i międzynarodowych stosunków finansowych. Może także być pomocna dla osób zajmujących się w praktyce zagadnieniami pieniądza i kursów walutowych, menedżerów, finansistów oraz pracowników instytucji finansowych.

WSTĘP

1. FORMOWANIE SIĘ PODWALIN PIERWOTNEJ ILOŚCIOWEJ TEORII PIENIĄDZA (Michał Jurek)

1.1. Wprowadzenie

1.2. Sposób rozpatrywania zagadnień pieniężnych w starożytności i wiekach średnich

1.3. Znaczenie pieniądza w doktrynie merkantylistycznej

1.4. Próby rozstrzygnięcia dylematu merkantylistycznego i ich odzwierciedlenie w pierwotnych postaciach ilościowej teorii pieniądza

1.5. Koncepcje monetarne Adama Smitha

1.6. Uwagi końcowe

Bibliografia

2. ILOŚCIOWA TEORIA PIENIĄDZA I DROGI JEJ ROZWOJU (Michał Jurek)

2.1. Wprowadzenie.........

2.2. Pierwotne ujęcie ilościowej teorii pieniądza przez Davida Ricarda

2.3. Ocena pierwotnego ujęcia ilościowej teorii pieniądza Davida Ricarda

2.4. Modyfikacje ilościowej teorii pieniądza Davida Ricarda po 1810 roku

2.5. Spór między szkołą kruszcową i szkołą bankową oraz jego następstwa  

2.6. Ilościowa teoria pieniądza Johna Stuarta Milla i jego stanowisko wobec sporu szkoły bankowej i kruszcowej

2.7. Uwagi końcowe

Bibliografia

3. ILOŚCIOWA TEORIA PIENIĄDZA IRVINGA FISHERA I MILTONA FRIEDMANA (Michał Jurek)

3.1. Wprowadzenie

3.2. Równanie wymienne Irvinga Fishera

3.3. Podobieństwa i różnice teorii pieniądza Davida Ricarda i Irvinga Fishera

3.4. Uwagi w sprawie równania wymiennego Irvinga Fishera

3.5. Postulaty Irvinga Fishera dotyczące organizacji systemu walutowego

3.6. Monetaryzm jako nowe sformułowanie ilościowej teorii pieniądza

3.7. Ilościowa teoria pieniądza w ujęciu Miltona Friedmana

3.8. Postulaty Miltona Friedmana dotyczące polityki pieniężnej

3.9. Krytyka teorii Miltona Friedmana i jej porównanie z teoria Irvinga Fishera 132

3.10. Uwagi końcowe

Bibliografia

4. DOCHODOWA POSTAĆ ILOŚCIOWEJ TEORII PIENIĄDZA NEOKLASYCZNEJ SZKOŁY Z CAMBRIDGE (Michał Jurek)

4.1. Wprowadzenie

4.2. Koncepcje monetarne Alfreda Marshalla

4.3. Teoria pieniądza Arthura Cecila Pigou

4.4. Teoria pieniądza Dennisa Holme Robertsona

4.5. Próba oceny powiązania problematyki oszczędności i inwestycji w ujęciu Dennisa Holme Robertsona z dochodową teoria pieniądza

4.6. Podstawy analizy zjawisk pieniężnych przez Johna Maynarda Keynesa

4.7. Teoria pieniądza Johna Maynarda Keynesa w Treatise on Money 4.8. Uwagi końcowe

Bibliografia

5. NOMINALISTYCZNE TEORIE PIENIĄDZA (Zenobia Knakiewicz)

5.1. Wprowadzenie

5.2. Koncepcje pieniądza Johna Lawa

5.3. Praktyczne wykorzystanie koncepcji Johna Lawa i ich ocena

5.4. Pojęcie i właściwości pieniądza w ujęciu Georga Friedricha Knappa

5.5. Pantopoliczna teoria kursu Georga Friedricha Knappa

5.6. Główne różnice między poglądami metalistów i nominalistów w ujęciu Georga Friedricha Knappa

5.7. Model kredytowego pieniądza Knuta Wicksella i mechanizm jego tworzenia 221

5.8. Płynność jako charakterystyczna cecha teorii pieniądza Johna Maynarda Keynesa

5.9. Podstawowe cechy teorii pieniądza Johna Richarda Hicksa

5.10. Wykorzystanie w praktyce teorii Knuta Wicksella, Johna Maynarda Keynesa i Johna Richarda Hicksa

5.11. Uwagi końcowe

Bibliografia

6. PIENIĄDZ I POLITYKA PIENIĘŻNA W KONCEPCJACH NOWEJ EKONOMI KLASYCZNEJ (Paweł Marszałek)

6.1. Wprowadzenie

6.2. Główne założenia nowej klasycznej ekonomii

6.3. Neutralność pieniądza w ujęciu nowej szkoły klasycznej

6.4. Teza o nieefektywności polityki pieniężnej

6.5. Dynamiczna niespójność polityki pieniężnej

6.6. Nieprzyjemna arytmetyka monetarystyczna jako teoria inflacji

6.7. Nowoklasyczna interpretacja real bills theory

6.8. Uwagi końcowe

Bibliografia