Instytucje w teorii i praktyce. Przeszłość - teraźniejszość - przyszłość

Dyskusja między przedstawicielami neoklasycznej wizji funkcjonowania gospodarki a ich oponentami reprezentującymi nurt instytucjonalny nie słabnie. Fundament tej dyskusji stanowi przekonanie ekonomistów instytucjonalnych, że instytucje są wpisane w istnienie człowieka i społeczeństwa, stanowiąc łącznik pomiędzy przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. Monografia stanowi zbiór tekstów dotyczących zarówno samej ekonomii instytucjonalnej, jak i wykorzystywania jej aparatu badawczego do analizy różnego rodzaju zjawisk realnej sfery gospodarki. Celem publikacji jest prezentacja efektów badań uczestników trzeciej konferencji z cyklu "Instytucje w teorii i praktyce", która odbyła się w 2019 r. w Poznaniu. Monografia składa się z trzech części. Pierwszą z nich, zatytułowaną „Problemy badań nad instytucjami”, tworzą rozważania dotyczące następujących zagadnień: idealizacja w ekonomii, rola języka w budowaniu dyscypliny naukowej, nowe trendy w ekonomii, koszty transakcyjne oraz znaczenie instytucji w zjawisku asymetrii między stronami. Drugą część monografii, pod nazwą „Rola instytucji w rozwoju państw i regionów”, stanowią teksty obejmujące zagadnienia ładu społeczno-gospodarczego w koncepcji Keynesa, instytucjonalnych determinant rozwoju gospodarczego Norwegii, populizmu w krajach europejskich, znaczenia instytucji rynku pracy, polityki migracyjnej w ujęciu instytucjonalnym, zmian jakościowych instytucji. Trzecia część monografii, „Instytucje a rozwój przedsiębiorczości”, obejmuje opracowania dotyczące relacji fundacji korporacyjnych i przedsiębiorstw założycielskich tworzących nową przestrzeń instytucjonalną, instytucjonalnych ram rozwoju przedsiębiorczości w nowej gospodarce oraz wpływu instytucji nieformalnych na innowacyjność przedsiębiorstw. Zagadnienia prezentowane w monografii mogą stanowić inspirację do dalszych poszukiwań, ocen i analiz w obszarze ekonomii instytucjonalnej.

Wprowadzenie

I. PROBLEMY BADAŃ NAD INSTYTUCJAMI

Sławomir Czetwertyński
Idealizacja w ekonomii. Zmiana perspektywy ontologicznej a płodność heurystyczna

Mikołaj Klimczak
Znaczenie języka w budowaniu dyscypliny naukowej: przypadek ekonomii
instytucjonalnej

Anna Czech, Sławomir Czech
Nowe trendy w ekonomii w perspektywie instytucjonalizmu

Wojciech Misiński
Koszty transakcyjne. Czy teoria kosztów transakcyjnych jest teorią naukową?

Maria Lissowska
Znaczenie instytucji w sytuacji asymetrii między stronami. Przypadek ochrony konsumenta

II. ROLA INSTYTUCJI W ROZWOJU PAJŚSTW I REGIONÓW

Katarzyna Kłosowicz-Toborek
Kształt ładu społeczno-gospodarczego po I wojnie światowej w koncepcji
Johna Maynarda Keynesa

Yanina Dymitrowska
Instytucjonalne determinanty rozwoju gospodarczego Norwegii w latach
1970-2019

Danuta Miłaszewicz, Zbigniew Karbownik
Dynamika populizmu w Europie jako zagrożenie dla jakości rządzenia

Marta Sordyl
Zmiany instytucji rynku pracy w krajach Unii Europejskiej po kryzysie finansowym

Katarzyna Woźniak
Polityka migracyjna w odniesieniu do pozyskiwania wysoko wykwalifikowanych imigrantów w krajach OECD - aspekty teoretyczne i praktyczne

Katarzyna Bentkowska
Ocena zmian jakości instytucji w Polsce

III. INSTYTUCJE A ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

Agnieszka Mikucka-Kowalczyk
Instytucje kształtujące działalność fundacji korporacyjnych w Polsce

Hanna Nowak
Instytucjonalne ramy rozwoju przedsiębiorczości w nowej gospodarce

Joanna Wyrwa
Instytucje nieformalne a innowacyjność przedsiębiorstw

Institutions: Theory and practice. Past - present - future (Summary)